نهال انگور مناطق سردسیری

در آب‌وهوای سرد، در مقایسه با مناطق گرم و خشک، برنامه‌ریزی و مدیریت کشت نهال انگور مناطق سردسیری اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. در مناطق سردسیر، کشاورز باید باهوش‌تر، صبورتر، خلاق‌تر و انعطاف‌پذیرتر باشد و بتواند با دلشکستگی ناشی از یخ‌زدگی احتمالی و گاه‌گاه نهال‌ها کنار بیاید. این مقاله به بررسی چگونگی خرید نهال انگور مناطق سردسیری، آفات آن، نحوه کاشت و نگهداری، میزان باردهی، آبیاری، کوددهی، هرس و قلمه‌زنی انواع رقم مناطق سردسیری خواهد پرداخت.

خرید نهال انگور مناطق سردسیری

سیستم کاشت نهال مناطق سردسیری، باید براساس تنوع گونه، نوسانات درجه حرارت در فصول مختلف سال و روش‌های کشت مخصوصی باشد که هم گیاه و هم پرورش‌دهندگان با آن راحت‌تر هستند. ماه‌ها قبل از این‌که تاکستان‌های مناطق سردسیر به اوج ثمردهی خود برسند، جوانه‌های ظریف انگور که میوه‌های نورَس را در خود نگه می‌دارند، باید در برابر هجوم سرد زمستان مقاومت کنند. مکانیسم‌های سلولی درون جوانه با فرآیندی به نام “supercooling“، آب را در حالت مایع تا حدود 4- تا 30- درجه فارنهایت (بسته به نوع گونه) حفظ می‌کنند. زمانی که دما از این حدود پایین‌تر برود، یخ در داخل سلول‌ها تشکیل، و عملکرد سلولی متوقف شده و جوانه می‌میرد. بنابراین، نهال در مناطق سردسیری تحت شرایط خاصی باید پرورش پیدا کند که نه یخ بزند و نه از بین برود. در این میان، توجه به آفات، کوددهی و زمان کشت نیز بسیار مهم است.

مشخصات و انواع نهال انگور مناطق سردسیری

انواع انگور مناسب مناطق سردسیری معمولا به 13 گونه مختلف تقسیم می‌شود که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

نهال انگور ردگلوب

نهال انگور ردگلوب از رقم مناطق سردسیری است از ارقام خوب صادراتی محسوب می‌شود که حبه‌های درشت، سفت و گوشتی دارد. این نوع انگور تا چندین ماه در سردخانه قابل نگهداری است.

نهال انگور اسکارلت رویال

نهال انگور اسکارلت رویال ، از عمر طولانی صد ساله برخوردار است و از میوه آن برای تازه‌خوری، تولید کشمش و آب‌میوه استفاده می‌شود. نهال اسکارلت رویال از سال دوم شروع به باردهی می‌کند.

نهال انگور شاهرودی

نهال انگور شاهرودی جزو ارقام مناطق سردسیری به‌شمار می‌رود. میوه آن گوشتی، ضخیم و دیررس بوده و برای افرادی که ضعف سیستم ایمنی دارند، مفید است.

نهال انگور ایته

نهال انگور ایته عموما برای تازه‌خوری پرورش داده می‌شود و دیررس است. انگور ایته یا شصت‌عروس، طعمی دلپذیر و خوشمزه دارد و یک انتخاب عالی برای مهمانی‌ها و مجالس محسوب می‌شود.

نهال انگور رشه

نهال انگور رشه از جمله نهال‌های مناطق سردسیری می‌باشد و از آن دسته انگورهای درشت و گوشتی است که عمری صدساله دارند و سرشار از ریزمغذی‌ها و ویتامین‌های مختلف هستند. این رقم انگور بسیار پربار است و در مهرماه ثمر می‌دهد.

نهال انگور بی‌دانه سفید

انگور بی‌دانه سفید یکی از ارقام خوش‌خوراک است که 4 سال پس از کشت شروع به باردهی می‌کند. حبه‌های آن متوسط و به رنگ سبز مایل به زرد هستند.

نهال انگور بی‌دانه قرمز

نهال انگور بی‌دانه قرمز از جمله نهال‌های دیربازده است که از سال پنجم کشت به ثمر می‌نشیند، اما عمری طولانی و هشتاد ساله با خوشه‌هایی پربار و سنگین دارد که جبران این دیررس بودن را می‌کند. انگور بی‌دانه قرمز در هر هکتار 80 تن باردهی داشته و برای مدت کوتاهی در سردخانه قابل نگهداری است.

نهال انگور ترکمن 4

نهال انگور ترکمن 4 جزو نهال‌های سردسیری است. این انگور 20 سال عمر می‌کند و در هر هکتار 150 تن محصول می‌دهد. حبه‌های انگور به رنگ سیاه و بیضی شکل هستند و به مصارف تازه‌خوری، تولید کشمش و آب‌میوه می‌رسند.

نهال انگور جوین

این انگور که خاستگاه آن خراسان است، عمری 20 ساله و باردهی 40 تن در هکتار دارد. نهال انگور جوین که رقم مناطق سردسیری است، دارای خوشه‌های پر و سنگین با حبه‌هایی درشت، گوشتی و قرمز رنگ است.

نهال انگور اتوم کینگ

 انگور اتم کینگ خوش خوراک است و با حبه‌هایی سبز رنگ و شیرین، مناسب نگهداری در سردخانه بوده و از ارقام صادراتی محسوب می‌شود.

نهال انگور روبی سیدلس

انگور روبی سیدلس بی‌دانه قرمز رنگ است و دارای خوشه‌هایی پر و حبه‌هایی ارغوانی رنگ و کدر است که برای مصارف تازه‌خوری، تولید کشمش و آب‌میوه کشت می‌شود.

نهال انگور شاهانی

نهال انگور صاحبی قرمز

نهال انگور صاحبی قرمز جزو نهال مناطق سردسیریاست. حدود 20 تن در هکتار باردهی داشته و سرشار از ریزمغذی‌ها و ویتامین‌های مفید برای بدن است. از این انگور برای تازه‌خوری، آبغوره‌گیری و تولید آب‌میوه استفاده می‌شود.

آفات مهم رقم انگور 

آفات انگور یکی از مهم‌ترین عوامل آسیب‌زننده به میوه و درخت انگور هستند که باید با مدیریت و مهارت، در زمان مناسب دفع شوند. مهم‌ترین آفات شایع نهال انگور مناطق سردسیری عبارتند از:

زنجره مو

زنجره مو در تمام تاکستان‌ها زندگی می‌کند و به بسیاری از درختان میوه از قبیل آلبالو، سیب، به، پسته، انار و سنجد نیز آسیب می‌زند. زنجره بالغ با تخم‌ریزی روی سرشاخه‌ها، این قسمت از گیاه را دچار نوعی تومور یا برآمدگی می‌کند. نوزادان پس از خروج از تخم به داخل خاک رفته و در ریشه‌های انگور جای می‌گیرند. آن‌ها با تغذیه مستقیم از ریشه باعث زرد شدن و ضعیف شدن گیاه و ریزش میوه‌ها می‌شوند. طول عمر زنجره بالغ معمولا 10 الی 12 روز است اما همین زمان برای پرواز در سرتاسر تاکستان و تخم‌ریزی و آلوده کردن کل مزرعه کافی است. بهترین روش‌های دفع این آفت شامل موارد زیر است:

• کاشت تاک‌ها در زمین‌های شنی
• آبیاری فراوان
• استفاده از کودهای شیمیایی و حیوانی برای تقویت زمین
• پیوند واریته‌های مرغوب روی پایه‌های قوی
• سوزاندن علف‌های هرز
• هرس سرشاخه‌های آلوده به تخم زنجره و سوزاندن آن‌ها
• آب تخت کردن باغ
• استفاده از سموم دیازینون و مالاتیون پای نهال مناطق سردسیری

پوسیدگی سفید ریشه مو

عامل پوسیدگی سفید ریشه انگور، قارچی از خانواده رزیلینیاست که شکل غیرجنسی آن به ریشه نهال‌های مو حمله برده و باعث توقف رشد گیاه می‌شود. نهال بیمار، دچار ریزبرگی و خزان زودرس شده و میوه‌های نارس و بی‌کیفیت می‌دهد و در بهار سال بعد نیز گل و میوه نخواهد داد و خشک خواهد شد. از آن‌جاکه ریشه نهال‌های آلوده توسط این قارچ آسیب می‌بیند، گیاه را به‌راحتی می‌توان از خاک بیرون کشید و ریشه پوسیده و بدبو با نوعی صمغ را مشاهده نمود. برای مبارزه با این قارچ باید به روش‌های زیر عمل کنید:

• ایزولاسیون کانون اولیه آلودگی
• هرس کردن ریشه‌های آلوده و سوزاندن آن‌ها
• کانال‌کشی دور ریشه‌ها
• هرس کردن ریشه نهال‌های مجاور
• استفاده از سموم شیمیایی و بیولوژیکی
• خودداری از کاشت نهال در زمینی که قبلا میزبان گیاهان حساسی مانند سیب، گیلاس، تبریزی و چای بوده است.
• کاهش دفعات آبیاری و استفاده از آبیاری نشتی و قطره‌ای
• پرهیز از مصرف کودهای آلی و تخلیه کودهای آلی و پوسیده از خاک محل
• گرمادرمانی (آفتاب دهی)
• کاشت ارقام مقاوم
• محلول‌پاشی با سموم شیمیایی و قارچ‌کش‌ها

بیماری سفیدک سطحی

سفیدک سطحی روی تمام اندام‌های گیاه انگور اثر می‌گذارد، بنابراین هنگام خرید بهترین نهال انگور برای مناطق سردسیری باید به این اثرات روی نهال توجه کنید. این بیماری یک بیماری قارچی است که باعث ایجاد لکه‌های سفید در هردو سمت برگ شده و در نتیجه توقف رشد برگ و خزان زودرس گیاه می‌شود. این لکه‌ها کم‌کم به رنگ آجری درمی‌آیند. قارچ سفیدک مانند غباری سفید روی غوره‌ها را می‌پوشاند و باعث ترک خوردن میوه رسیده می‌شود. این قارچ مختص انگور مناطق سردسیری است و در دمای بالا و مقابل نور خورشید نمی‌تواند رشد کند. راه‌های کنترل این آفت انگور به این صورت هستند:

• هرس شاخه‌های سبز گیاه
• جمع‌آوری و سوزاندن شاخه‌های هرس شده
• سم‌پاشی با بردوفیکس و سموم گوگرد وتابل

کرم خوشه‌خوار انگور

این نوع کرم در نهالستان‌های انگور ایران یافت می‌شود و جزو کرم‌های بومی ایران به‌شمار می‌رود. این کرم با تخم‌ریزی در درون حبه‌های انگور کار خود را شروع می‌کند. لاروها کم‌کم تارهایی روی جوانه‌ها و غنچه‌ها تنیده و با تغذیه از ساقه‌ها باعث خشک شدن گیاه می‌شوند. لاروهای نسل بعد (نسل دوم) از غوره‌ها تغذیه می‌کنند و باعث ریزش غوره می‌شوند و سرانجام لاروهای نسل سوم به میوه انگور حمله می‌برند. فعالیت آن‌ها از روی تارهای تنیده‌شده بر نهال مشخص می‌شود. بیشترین خسارت این آفت در انگورهای کشت آبی بوده و بهترین زمان مبارزه و دفع کرم خوشه‌خوار، یک هفته بعد از تولد نسل دوم است. برای مبارزه با این آفت، انجام توصیه‌های زیر ضروری است:

• انتخاب نهال‌هایی با خوشه‌های غیرمتراکم
• تنظیم ردیف‌های کشت به‌صورت داربست‌های موازی
• هرس سالیانه تاک‌های انگور
• استفاده از سموم فسفره مانند ازینوفوس متیل یا زولون (به نسبت دو در هزار) و یا دیازنیون ۶۰% (به نسبت 1.5 در هزار)
• سم‌پاشی در سه نوبت: مرحله غنچه و قبل از باز شدن گل‌ها، زمان غوره دهی، شروع آبدار شدن میوه

سایر آفات ارقام انگور در مناطق سردسیری شامل کرم‌های شاخ‌دار انگور، کنه نمدی انگور، شته انگور، کرم‌های برگ‌خوار و جوانه‌خوار انگور می‌شوند.

نحوه کاشت نهال انگور 

کاشت رقم مناسب مناطق سردسیری معمولا به خلاقیت و شکیبایی بستگی دارد که عمدتا در طبیعت کشاورزان سخت‌کوش نواحی سردسیر دیده می‌شود. بهترین نهال انگور برای مناطق سردسیری معمولا شامل همان ارقامی است که بالاتر نام بردیم. بهترین خاک برای کشت انگور، خاک لومی یا شنی است که با کمپوست یا خاک‌برگ به‌خوبی هوادهی شده باشد. زمان کاشت انگور در مناطق سردسیر معمولا اواخر زمستان تا اوایل بهار است و تکثیر آن به روش‌های قلمه‌زنی، خوابانیدن، پیوند زدن، بذرپاشی و تکثیر جوانه انجام می‌شود.

کاشت انگور در فصل پاییز و عمق 50 سانتی‌متری در چاله‌هایی صورت می‌گیرد که کمی کمپوست کهنه، فسفر و آهک در آن‌ها ریخته شده است. برای کاشت نهال مناطق سردسیری باید حداقل 2 جوانه در داخل خاک فروبرده شود اما 5 سانتی‌متر از سرشان بیرون از خاک قرار بگیرد. توجه کنید که برای خرید نهال انگور از نهالستان‌ها، حتما باید به سالم بودن ریشه و ظاهر گیاه دقت شود.

نحوه نگهداری نهال انگور

یکی از مهم‌ترین نکات نگهداری نهال انگور مناطق سردسیری، محافظت از آن در برابر بادهای شدید است. نکته دیگر در این زمینه، داربست‌سازی برای انگور است که بتواند از هجوم آفات مختلف در امان مانده و به‌خوبی رشد کند. علاوه‌براین، توجه به زمان کوددهی، سموم دفع آفات، آبیاری و شوری خاک نیز برای مراقبت از انگور ضروری است.

میزان باردهی درخت انگور مناطق سردسیری

میزان باردهی درخت انگور در مناطق سردسیر معمولا به نوع انگور، جنس خاک، نور آفتاب، آبیاری، کوددهی و سم‌پاشی به‌موقع بستگی دارد و از 20 الی 150 تن در هکتار متفاوت است.

آبیاری نهال انگور 

در حال‌حاضر که کشورمان در بحران شدید منابع آبی قرار گرفته است، توجه به مصرف آب به‌ویژه در بخش کشاورزی، به‌گونه‌ای که نه به محصول آسیب وارد شود و نه آب هدر برود ، بسیار حائز اهمیت است. بهترین و موثرترین روش آبیاری انگور در مناطق سردسیری، استفاده از آبیاری تحت فشار باتوجه به ویژگی‌های زمین و جنس خاک مزرعه است.

استفاده از روش‌های داربستی نیز یکی دیگر از موارد مدیریت تاکستان‌ها در فصول پرباران محسوب می‌شود که از وارد شدن خسارت به مزارع نیز جلوگیری می‌کند. درخت انگور مناطق سردسیری معمولا به آبیاری زیادی نیاز ندارد، اما باید در منطقه آفتاب‌رس با زهکشی خوب و شیب مناسب کاشت شود. نیاز آبی نهال مناطق سردسیری که تابستان‌های گرم دارند، درحدود ۵۰۰ میلی‌لیتر است.

خاک مناسب نهال انگور 

بهترین خاک برای کاشت رقم مناطق سردسیری خاک شنی و لومی است. خاک‌های رسی و سنگین به سرعت آب از دست می‌دهند و برای کشت انگور باید با کمپوست و ماسه سبک شوند.

کوددهی به نهال انگور 

کوددهی انگور در بهار با استفاده از کود NPK با نسبت ۱۰، ۱۰، ۱۰ برای خاک انجام می‌شود. غنی‌سازی خاک با عناصری مثل کلسیم و منیزیم برای رشد و باردهی بهتر گیاه ضروری است.

نحوه هرس نهال انگور

انگور یکی از بهترین گیاهان برای هرس کردن است که گاهی تا 80% از برگ و شاخه‌های آن هرس می‌شود. اما برای هرس انگور در زمستان، توجه به تعداد جوانه‌های ثمرده و تقسیم و توزیع این جوانه‌ها بر روی قسمت‌های مختلف شاخه‌ها ضروری است.

قلمه زدن و تکثیر نهال انگور 

برای قلمه زدن، طول قلمه معمولا 35 سانتی‌متر باید درنظر گرفته شود. قلمه درست از پایین گره به‌صورت مورب قطع شده و پس از ضدعفونی با قارچ‌کش در جعبه‌های ماسه تمیز کاشته می‌شود.

لیست قیمت نهال انگور مناطق سردسیری

قیمت نهال انگور مناسب برای مناطق سرد باتوجه به نوع ارقام، کیفیت باردهی و سلامت محصول در هر سال متفاوت است.

سخن پایانی

انگور یک میوه شیرین و پرفایده است که هم در مناطق سردسیر و هم در مناطق با آب‌وهوای گرم کاشته می‌شود، اما کاشت آن در مناطق سرد نیاز به دقت و توجه بیشتری دارد. نهال انگور مناطق سردسیری معمولا به نور کافی، آبیاری کم، کودهای شیمیایی، کمپوست، خاک لومی – شنی و مراقبت دربرابر باد و آفاتی مانند زنجره، پوسیدگی سفید ریشه، سفیدک سطحی و کرم خوشه‌خوار نیاز دارد. باردهی ارقام مناطق سردسیری بسته به نوع انگور، کوددهی و سلامت نهال از 20 الی 150 تن در هکتار متفاوت است.